مرتضی پورمیرزای

همانطور که پیش‌تر گفتم، وضعیت یوز در زیستگاه‌ها هیچ خوب نبود. تجربه نشان داده بود که فعالیت‌های جاری یوز را نجات نخواهند داد. آن همه تلاش شاید فقط انقراض را به عقب انداخته بود.
این بود که شروع کردیم تا سازمان را متقاعد کنیم روند تکثیر یوزپلنگ را در شرایط کنترل شده، جدی‌تر پیگیری کند. پیش از این، طرحی در سازمان تهیه شده بود که با عنوان «ذخیره‌گاه کویری یوزپلنگ» شناخته می‌شد. طرحی آنقدر بزرگ که اجرا کردنش غیرممکن بود. از کارشناسان خارجی کسب مشورت کردیم و پیشنهاداتی جهت اصلاح طرح به سازمان ارائه کردیم. سفری هم با معاون سازمان به آفریقای جنوبی داشتیم. تنها کشوری که جمعیت رو به رشد یوزپلنگ در جهان دارد. آن‌هم به واسطه پیگیری تکثیر یوزپلنگ در شرایط محصور. جلسات بسیاری برگزار شد. اساتید دانشگاه، کارشناسان مقیم داخل و خارج، دامپزشکان و… در جلسات دعوت شدند. مباحث را بالا و پایین کردند. در آخر به نظر می‌رسید سازمان به نتیجه رسیده. هرچند به نگاه من این روند بیش از آنچه نیاز بود طولانی شد.
دو یوزپلنگ ماده و یک نر در پارک پردیسان حاضر بودند که موفقیتی در تکثیر آن‌ها به دست نیامده بود. اولویت اول ادامه پروژه در تهران بود اما دستکم دو نگرانی وجود داشت.
اول اینکه نیاز به زنده گیری یوز نر از طبیعت بود چون به یوز نر پردیسان امیدی نبود و استان یزد تنها محل مناسب برای زنده گیری از نگاه عمده کارشناسان بود. البته استان یزد صریحا اعلام کرده بود که امکان زنده گیری و خروج یوز از استان وجود ندارد و پروژه باید آنجا انجام شود.
دوم اینکه بر اساس آمار، موفقیت تلاش‌های تکثیر در محدوده‌های چند صد هکتاری بیشتر از فنس‌های کوچک بود.
پس به مرور ما به ادامه پروژه در زیستگاه های یزد متمایل شدیم.
در بهار امسال اما همه چیز تغییر کرد. به یکباره تصمیم سازمان به انتقال یوزها به سمنان تغییر کرد. یوزها با حاشیه بسیار به سمنان منتقل شدند.
تا امروز استان سمنان برای آن‌ها فنسی قابل قبول با همراهی مشاوران خارجی اش مهیا کرده. پروژه شروع شده اما آینده آن مبهم است.
چرا مبهم؟ چون موفقیت این پروژه و نتایج حاصل از آن بستگی به اتفاقاتی دارد که تا پایان سال رخ می‌دهد.
در یزد که سال‌هاست شواهدی برای حضور ماده وجود ندارد، نرها زنده گیری میشوند؟
آیا حالا که پیر هستند، هنوز توان یادآوری دارند؟
آیا سمنان در جفتگیری و تولد یوزها موفق خواهد بود؟
باید منتظر بود.
.
در ادامه، تحلیلم را از اتفاقاتی که تا امروز روایت کردم خواهم نوشت.
.

عکس از یوزپلنگ آفریقایی