یوزپلنگ ایرانی یال ندارد!

مقدمه

چند سالی هست که در صفحات مختلف می‌خوانید: «فرق یوزپلنگ آسیایی با آفریقایی در داشتن یال در یوزپلنگ  ایرانی است.»

منظور نگارنده‌ها از «یال» در این نوشته‌ها، موهای بلند یوزپلنگ‌ها در پشت گردن است. اما آیا واقعا یوزپلنگ‌های آسیایی بر خلاف آفریقایی‌ها یال دارند؟

تمامی یوزپلنگ‌های جوان چه در ایران و چه در آفریقا، موهای بلندی پشت گردن دارن که به اون Mantle گفته میشه. این‌ موهای روشن، تا چند ماهگی به شکل تصویر اول که آفریقایی هستند، پشت گردن و کمر توله یوزها وجود دارند. حوالی چهار ماهگی یوزها این موها را از دست می‌دن. بعضاً موهای پشت گردن تا مدت بیشتری بلند می‌مانند اما رنگ سفید خودشون رو از دست می‌دن.

موهای سفید برای استتار توله یوزها در میان بوته‌ها بسیار کمک کننده است. همچنین برخی منابع ذکر کردن که این موهای سفید اون ها رو به رودک عسل خوار که یک گونه بسیار مهاجمه شبیه می‌کنه و احتمالا گوشتخواران بزرگ جثه رو ازشون دور نگه میداره!

در یک حالت دیگه هم موهای پشت سر رخ نمایی می‌کنن. وقتی حیوان جوان، در پوشش زمستانی قرار داره. نمونه اش رو در گربه‌های شهری هم دیدین. گربه ‌ها در هوای سرد موهای بلندتری دارن و به نظر نژادی متفاوت میان. ما در ایران چون معمولا (نه همیشه) دمای سردتری در زیستگاه‌ها داریم، دیده شدن یوزها در پوشش زمستانی عجیب نیست. اما در آفریقا خیلی معمول نیست.

داستان یال یوزپلنگ ایرانی از کجا اومد؟

سال نود و سه یه بنده خدایی از ما عکس گرفت تا برای طرح یوز پیرهن تیم ملی اتود بزنه. اون سه خط بالای سر رو می‌بینید؟ بهش توجه نکردیم. بعد از رونمایی پیرهن، اون بنده خدا مصاحبه عجیبی کرد!

این مصاحبه شد منشا تمام یوزهای یالدار ایرانی!

خودش تصویر بالایی رو دیده بود و من تصویر پایینی یعنی تصویر «کوشکی» در سال‌های اول زندگی با موهای بلند رو براش بردم. پایین افتادن سر هم مزید بر علت شناسایی «یال» برای کوشکی شده بود به دست آقای نقاش.

لازم به توضیحه که کوشکی در عکس در حالت دفاعی قرار داره(احتمالا نزدیکش چند انسان هست). حالت دفاعی گربه‌ها و پف شدن رو که دیدین؟ حالا تصویر آخر رو ببنید. موی بلند گردن در یوز آفریقایی…

 

چرا این چیزها را نوشتم؟

بزرگترین تعجبم در این سال‌ها اینه که چطور یک حقیقت اشتباه، توسط رسانه می‌تونه تا این حد پخش بشه که درست کردنش کار آسانی نیست. اینکه مردم فکر کنن یوز ایرانی یال داره صدمه‌ای به حفاظت نمی‌زنه اما اگر اطلاعات صحیح در دسترسشون بود، چقدر به حفاظت کمک می‌کرد؟

متاسفانه فقط عکاس تصویر شش(محمد فرهادی‌نیا) و هفت (Greg Willis) رو می‌دونم.